Veisla undir grjótvegg e. Svava Jakobsdóttir

Smásögunum í  Veisla undir grjótvegg hefur verið lýst sem beinskeyttum furðusögum, lágmæltum martraðarsögum, þurrlegum gamansögum og absúrd ádeilusögum.  Spurning hvaða lýsing ykkur finnst eiga best við eftir lesturinn.  Þær sem nenna ekki að lesa allar sögurnar ættu allavega að lesa Saga handa börnum, líklega hafið þið flestar lesið hana í skóla, og því ekki úr vegi að rifja hana upp.

… Sögurnar tíu í Veizlu undir grjótvegg fjalla flestar á einn eða annan hátt um það hvernig fólk hreiðrar um sig í nýjum heimi, á heimili sem á að endurspegla hið nýja líf. Konurnar halda sig gjarnan innan veggja en karlarnir koma og fara og í þeim tveimur sögum þar sem karlar og eiginmenn eru í aðalhlutverki, „Naglagöngu“ og „Víxlinum og rjúpunni“, sjást þeir fara í reiðileysi um víðan völl. … sjá http://bokmenntir.is/desktopdefault.aspx/tabid-3903/6066_read-18695/RSkra-113

„Saga handa börnum“ eftir Svövu Jakobsdóttur birtist fyrst í smásagnasafninu Veisla undir grjótvegg árið 1967. Það segir frá móður sem fórnar sér fyrir börnin sín. Í upphafi frásagnar hefur hún leyft þeim að skera af sér eina tá og hún gerir enga athugasemd þegar sonur hennar fer fram á að taka úr henni heilann í tilraunaskyni. Er heilinn eftir þetta geymdur í spritti í öndvegi í stofunni, án þess að það breyti lífi móðurinnar mikið.

Sagan vakti snemma athygli. Í ritdómi í Morgunblaðinu 1967 sagði Jóhann Hjálmarsson hana vera eftirtektarverðustu sögu bókarinnar: „Raunsæishöfundur af eldri gerðinni, hefði sagt þessa sögu á annan hátt, hún hefði til dæmis í meðförum hans orðið of mórölsk og vandlætingarfull; en Svava notfærir sér nýjan frásagnarmáta og tekur óhugnaðinn í þjónustu sína til að tjá það sem virðist sakleysislegt á yfirborðinu, en er í raun og sannleika ógnvekjandi, nálgast það að vera morð.” Fleiri hafa lofað á söguna á síðari árum. Samkvæmt „ítarlegri könnun“ sem Kolbrún Bergþórsdóttir vann (spurningalistar voru lagðir fyrir 32 einstaklinga) og fjallað var um í grein í vikublaðinu Pressunni árið 1991 er saga Svövu „besta íslenska smásaga sem skrifuð hefur verið“. …sjá http://hugras.is/2011/04/besta-smasagan-e%C3%B0a-ljotur-vi%C3%B0bjo%C3%B0ur/

 

Svava Jakobsdóttir var íslenskur rithöfundur og leikskáld. Hún er líklega þekktust fyrir smásögur sínar og skáldsöguna Leigjandinn sem kom út 1969 og var eitt sinn túlkuð sem ádeila á veru hersins á Íslandi eða sem tvískipt heimsmynd Kalda stríðsins. Öðrum þræði þykja skrif Svövu endurspegla reynsluheim kvenna gjarnan á kaldhæðinn hátt. Svava átti sæti á Alþingi fyrir Alþýðubandalagið árin 1971 – 1979. Árið 2001 var hún sæmd riddarakross Fálkaorðunnar fyrir „störf í þágu lista og menningar.“