The Age of Innocence e. Edith Wharton

Winner of the 1921 Pulitzer Prize, The Age of Innocence is Edith Wharton’s masterful portrait of desire and betrayal during the sumptuous Golden Age of Old New York, a time when society people “dreaded scandal more than disease.”

This is Newland Archer’s world as he prepares to marry the beautiful but conventional May Welland. But when the mysterious Countess Ellen Olenska returns to New York after a disastrous marriage, Archer falls deeply in love with her. Torn between duty and passion, Archer struggles to make a decision that will either courageously define his life—or mercilessly destroy it.

The novel is lauded for its accurate portrayal of how the 19th-century East Coast American upper class lived, and this, combined with the social tragedy, earned Wharton a Pulitzer Prize — the first Pulitzer awarded to a woman. Edith Wharton was 58 years old at publication; she lived in that world, and saw it change dramatically by the end of World War I. The title is an ironic comment on the polished outward manners of New York society, when compared to its inward machinations.

Sumarlesning 2011 / Skáldsaga Íslands e. Pétur Gunnarsson

Myndin af heiminum (Skáldsaga Íslands #1) 

Sköpun heimsins, Íslands, mannsins ¬ þetta eru yrkisefni Péturs Gunnarssonar í þessari metnaðarfullu og glæsilegu skáldsögu. Um leið og sögumaður brýtur til mergjar miklar spurningar um hinstu rök, þarf hann að kljást við þær í eigin lífi ¬ svo úr verður spennandi og einstaklega gefandi saga, skrifuð af þeirri fyndni, dýpt og mannlegu hlýju sem einkenna skáldskap Péturs Gunnarssonar.

Leiðin til Rómar (Skáldsaga Íslands #2) 

Á 12. öld er Róm miðlæg stærð, öll Evrópa er á faraldsfæti til Rómar. Þar leita menn sálu sinni hjálpar og freista þess að greiða götu hennar til himna. Á 21. öld liggja líka leiðir til Rómar en ólíkt pílagrímum fyrri tíma fer Máni þangað á puttanum. Hér vindur fram tveimur sögum og tímarnir fléttast saman, líkt og í síðustu bók Péturs, Myndinni af heiminum, sem var fádæma vel tekið og tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna árið 2000. Leiðin til Rómar er framhald hennar og annar hluti í sagnaflokki Péturs, Skáldsaga Íslands.

Viðurkenning: Íslensku bókmenntaverðlaunin

Vélar tímans (Skáldsaga Íslands #3) 

Í byrjun 15. aldar hefur Svartidauði kvistað niður landslýðinn svo innan við helmingur lifir eftir af þjóðinni. Unglingspilturinn Natan er einn eftir af munkum Þykkvabæjarklausturs. Í rás sögunnar slæst Natan í fræga för með Birni Jórsalafara til Jerúsalem. Samtímis er ferðast um hugarheim fólksins í gegnum bókmenntir tímabilsins. Jafnframt er, eins og í fyrri bókum bálksins, dvalið við nútímann og hann skoðaður í aldarspegli hins liðna, og öfugt. Þriðja bókin í hinum frumlega og metnaðarfulla sagnabálki Péturs, sem hann kallar Skáldsögu Íslands.

Fyrri bækurnar, Myndin af heiminum og Leiðin til Rómar, voru báðar tilnefndar til Íslensku bókmenntaverðlaunanna.

Þessar þrjár skáldsögur Péturs; Myndin af heiminum: Skáldsaga Íslands (2000), Leiðin til Rómar: Skáldsaga Íslands II (2002) og Vélar tímans: Skáldsaga Íslands III (2004) eru sögulegar skáldsögur.

Hreinsun e. Sofi Oksanen

Hreinsun, eftir SofiOksanen, spannar um sextíu ára tímabil í eistneskri sögu og segir frá örlögumþriggja kvenna undir oki sovétkommúnismans og á fyrstu árunum eftir hrun hans.Sagan hoppar fram og til baka í tíma og segir annars vegar frá lífi systrannaAliide og Ingel á árunum um og eftir stríð og hins vegar frá dótturdótturIngel, Zöru, eftir fall kommúnismans.
Aliide og Ingel þurfa að beita öllum hugsanlegum brögðum til að lifa af undirþrúgandi oki kommúnismans. Eiginmaður Ingelar, Hans, er eftirlýstur maður ogmeðlimur í andspyrnuhreyfingu eistneskra þjóðernissinna og þurfa þær að hafasig allar við til að koma í veg fyrir að öryggislögreglan hafi hendur í hárihans. Spenna er einnig á milli systranna tveggja, því Aliide er einnigástfangin af Hans.

Zara er ein þeirra ótal mörgu lánlausu ungu kvenna sem fóru til Vestur-Evrópueftir hrun til að leita gæfunnar, en festust í vef mansals og vændis, semspunninn var af samviskulausum þorpurum og fyrrverandi KGB-mönnum.

Í bókinni eru hryllilegir kaflar, t.d. þar sem yfirheyrslum sovéskuöryggislögreglunnar er lýst. Oksanen fellur hins vegar aldrei í þá gildru aðvelta sér upp úr slíkum atburðum með of myndrænum hætti, heldur læturlesandanum það eftir að fylla í eyðurnar. Með þessum hætti verður sagan aldreisoraleg, en hryllingurinn magnast hins vegar með lesandanum.

Bókin er ekki sagnfræðileg heimild, eins og Oksanen hefur með eftirminnilegumhætti sagt í íslenskum fjölmiðlum. Í skáldverkum er hins vegar að finnaöðruvísi sannleik um mannlegt eðli. Oksanen lýsir því á sannfærandi hátt hveskelfilegar aðstæður geta herpt og afskræmt sálina. Á það jafnt við um þá semlifa við kúgun kommúnismans og þá sem eru ofurseldir kynlífsþrældómi, en húnfjallar einnig um það hvað ástsjúkt fólk getur gert hræðilega hluti, jafnvelvið sína nánustu.

Hreinsun er flókin bók og það er erfitt að gera henni skil í stuttu máli. Húner stórkostlegt skáldverk og vel að öllum þeim heiðri og verðlaunum komin, semOksanen hefur fengið fyrir hana. Sagan er í hópi þeirra skáldverka sem auðga ogbæta þann sem les. Þýðingin er gríðarlega vel unnin og er útgáfunni ogþýðandanum til sóma. Erfitt er að ímynda sér að betra skáldverk en Hreinsunkomi út á íslensku á þessari bókavertíð.

Bjarni Ólafsson 

Herra Pip

Í beinu framhaldi af Glæstum vonum Dickens ætlum við að lesa bókina Herra Pip eftir nýsjálenska skáldið Loyd Jones (1955- ) þýdd af Karli Emil Gunnarssyni 2008.

Herra Pip eftir Lloyd Jones er eflaust orðin vinsælasta nýsjálenska skáldsaga allra tíma. Hún hefur selst í ótrúlegum upplögum, verið þýdd á gríðarmörg tungumál og tilnefnd til margra verðlauna og unnið nokkur. Höfundurinn segir reyndar í viðtali að það að vera titlaður ‘nýsjálenskur’ í bresku pressunni færi hann strax út á jaðarinn – ‘eins og að vera rithöfundur frá Falklandseyjum’ (Guardian, 14. okt. 2007). Ég segi nú bara, þetta fólk veit ekki hvað jaðar er…

Og þó, því bókin gerist á algjöru jaðarsvæði, einni af lítt þekktari eyjum Papúa Nýju Gíneu, og fjallar því einmitt um samskipti og árekstra miðju og jaðars. Herra Watts er eini hvíti maðurinn á eynni, en eyjaskeggjar þurfa að þola ótrúlegt harðræði þegar grimmt er barist um koparnámurnar sem þar eru í upphafi tíunda áratugarins með þeim afleiðingum að íbúarnir í litla fiskiþorpinu sem við fylgjumst með eiga sér enga möguleika, hvað þá framtíð. En einmitt þá kynnast þeir Glæstum vonum – Herra Watts ákveður að reyna að kenna börnunum og fer að lesa fyrir þau Great Expectations eftir Dickens. Einkunnarorð Herra Pip koma frá Umberto Eco: ‘Sögupersónur flytjast milli bóka’, og það er einmitt það sem gerist hér eða öllu heldur, Glæstar vonir kallast á við frásögnina af börnunum og þemu speglast fram og til baka.

Eins og höfundurinn segir í áðurnefndu viðtali, þá er ekki svo mikill munur á munaðarleysingjum og farandfólki, fyrir báða er fortíðin í besta falli fölnuð ljósmynd. Pip hans Dickens er speglaður hér í sögumanni okkar, Matildu, 13 ára stúlku sem verður gagntekin af Pip, eins og bara skáldsagnapersónur gagntekja mann, og skilur og skoðar líf sitt í ljósi Glæstra vona; bókar sem gerist í heimi sem hún hefur ekki nokkra innsýn í eða skilning á.

Nú gæti einhver spurt, er þetta þá einhver nýheimsveldisstefna? Við reynum að skilja framandi menningu með því að yfirfæra kanóníska vestræna menningu yfir á hana og þar með draga úr framandleika hennar og því sem er ólíkt og jafnvel óskiljanlegt. En þessi höfundur er snjallari en svo, framandleikinn er einmitt undirstrikaður með þessum samanburði. Árekstrar menningarheimana eru harðir og vandamálin eru að því er virðist óleysanleg.

En hjartað í verkinu er Matilda litla og hennar sorgarsaga, í samanburði við hana verður okkar kreppa eins og kusk í gluggakistu. Og þessi jaðarheimur sem hér er dreginn fram í dagsljósið verðskuldar athygli okkar – stundum finnst manni eins og atburðirnir sem hér er lýst hljóti að gerast í fjarlægri fortíð, það er eitthvað 19. aldarlegt við þá sem minnir á Nostromo Josephs Conrad, og einangrunin er eins og aftan úr öldum.

Í verkinu er sýnt fram á mátt bókmenntanna til að færa okkur nýjan heim og kynnast um leið sjálfum okkur þegar Matilda kynnist Pip og það á ekki síður við um það þegar lesendur þessarar bókar kynnast Matildu.

http://www.bjartur.is/?i=2&f=2&o=1730

http://www.bokmenntir.is/desktopdefault.aspx/6711_view-2884/6709_page-4/tabid-3409/5648_read-20419/

Bókasafnsdagurinn er í dag

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sjá Amtsbókasafnið á Akureyri 

Glæstar vonir (Great Expectations) e. Charles Dickens

Great Expectations 

Glæstar vonir (Great Expectations) er skáldsaga eftir Charles Dickensskrifuð á árunum 1860 til 1861. Hún fjallar um munaðarleysingjan Pip. Hann lendir í því að strokufanginn Magwitch, sem hann hræðist, fær hann til að útvega sér mat og tól til að losa sig úr fótajárnum. Þetta atvik á síðar eftir að hafa áhrif á líf Pip, sem síðar fær óvænta fúlgu fjár frá óþekktum velunnara sem verður til þess að hann fer til London með glæstar vonir um betra líf, en lendir í erfileikum og ólukkan eltir hann. 

Charles Dickens

Charles Dickens er eitt af þekktustu skáldum Bretlands. Hann var uppi á raunsæistímabilinu, þ.e. tímabil í tónlist, listum og bókmenntum sem einkenndist af því sem gæti gerst í raunveruleikanum og gerðist oft.

Dickens var fæddur í Englandi 7. febrúar árið 1812. Hann var sonur hjónanna John og Elizabeth Dickens. John þessi var sendur í fangelsi út af skuldum. Fjölskyldan var mjög fátæk, sérstaklega eftir að pabbinn fór í fangelsið, og Charles fór að vinna í blekverksmiðju, nánar tiltekið Warren's Blacking Factory. Þegar pabbinn var laus úr fangelsinu vildi mamman að Charles myndi ennþá vinna í blekverksmiðjunni en pabbinn bjargaði honum frá þessum örlögum svo Charles fór í skóla. Vinnan í blekverksmiðjunni hafði mikil áhrif á hann allt sitt líf og talaði ekki við neinn um þau ár nema við sína nánusu vini. Hann notaði þessa lífsreynslu sína í mörgum af bókum sínum. Hann dó 9, júní árið 1870. 

Þær bækur sem Charles Dickens hefur skrifað og flestir kannast við eru Oliver Twist (1837-39), David Copperfield (1849-50) og Great Expectations (Glæstar vonir - 1860-61). Fleiri bækur eftir hann eru Hard times (1854), Bleakhouse (1851-53), Little Dorrit (1855-57) og A Tale of Two Cities (1859). Síðasta verk hans var The Mystery of Edwin Drood. Honum tókst ekki að klára þá bók áður en hann lést.

Flestar bækur Dickens snerust um það sama: Börn í vinnuþrælkun. Hann var ekki að skrifa um eitthvað sem aðrir höfðu sagt honum heldur skrifaði hann frá sinni eigin lífsreynslu. Með sögum sínum vildi hann benda á, að barnaþrælkun tíðkaðist enn í Englandi (þetta er um miðja 19. öld) og að aðbúnaður og lífsgæði þessara barna væru í lágmarki. Með bókmenntaverkum sínum kom hann til skila boðum til bresku ríkisstjórnarinnar um að þetta væri ekki mannúðlegt, og að þessu þyrfti að breyta. Hann hafði áhrif! Rétt eftir aldamótin 1900 voru sett lög í Bretlandi um að börn undir 12 (eða 15 ára) mættu ekki vinna þrælavinnu. Svo, með þeim bókum sem hann skrifaði hafði hann áhrif á heilt samfélag. (http://www.hugi.is/baekur/articles.php?page=view&contentId=1836072)

Á eigin vegum e. Kristín Steinsdóttir

 

Á eigin vegum (2006) er önnur skáldsaga Kristínar Steinsdóttur fyrir fullorðna. Sú fyrsta, Sólin sest að morgni (2004) hlaut mikið lof bókmenntaunnenda.

Sigþrúður er komin á efri ár, orðin ekkja og vinnur fyrir sér með blaðburði. Hún ræktar garðinn sinn og pottablómin, stundar kaffihús og bókasöfn, sinnir köttunum og sækir jarðarfarir. Hún er ein en ekki einmana; allt frá barnæsku hefur lífið kennt henni að treysta ekki á aðra en sjálfa sig, að gera sér engar vonir. Fólkið hennar allt er horfið á braut og hún fylgir því í huganum en situr sjálf um um kyrrt, hugar að sínu. Djúpt í sálinni hvíla þó draumar um annað líf, annað land – draumar sem hún hefur fengið í arf frá konum sem lifðu og dóu við lítil efni í fásinninu. Geta slíkir draumar ræst?

Á eigin vegum vakti mikla athygli og aðdáun og var tilnefnd til Bókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs og hlaut Fjöruverðlaunin, bókmenntaverðlaun kvenna.

Þar sem Brimaldan brotnar er bók janúarmánaðar 2010

Jæja stelpur, ég er búin að hugsa mikið um næstu bók en bara sorrý, get ekki ákveðið mig  þó koma alltaf upp ástasögur eða bækur eftir konur – langar að skoða bók eftir Arnfríði Guðmundsdóttur guðfræðing Út í birtuna sem Salka gaf út nýlega. þetta eru tilvitnanir úr Biblíunni settar fram á aðgengilegan hátt – upplagt fyrir trúleysinga eins og mig sem nennir ekki að lesa bókina.  

Annars skoðum aðra ástasögu, núna íslenska kvennasögu frá 1955   Þar sem Brimaldan brotnar eftir Guðrúnu frá Lundi  -

Hef lengi langað til að skoða Dalalíf fann þessa heima hjá mömmu og við drífum í að skoða einn vinsælasta rithöfund lansins – hvort hún er sú besta, því komumst við að.

 

Hugsum okkur kjellingasögu eða þjóðlegan fróðleik – hvað gerði þessi verk hennar svona vinsæl.

 

Hér e.h ítarefni – sendi meira þegar ég er búin að skoða netið betur

 

http://www.skagafjordur.is/displayer.asp?cat_id=399

http://notendur.hi.is/eggthor/bokathjodbaekurIII.htm

TIME - best and worst of everything 2010

Á vef Time; www.time.com má finna val miðilsins á bestu bókum ársins 2010.  Reyndar má finna þar "best and worst of everything 2010", þótt bækurnar séu auðvitað það áhugaverðasta fyrir okkur.  Ég kannast reyndar ekki við eina einustu bók á listanum !

Time velur líka bestu bækur áratugarins 2000-2010 og þar er efst á lista bók sem er okkur að góðu kunn, bókin Never let me go eftir Kazuo Ishiguro, sem við lásum í íslenskri þýðingu Elísu Bjargar Þorsteinsdóttur og fjallar um átakanlegt líf barna í heimavistarskóla.

Sjá: http://specials.time.com/books/special.html

Á listanum má einnig finna Harry Potter seríuna og Atonement eftir Ian McEwan

Jane Austen Festival 2010 - Bath

Kæru skruddur, takk fyrir skemmtilega afmælisferð á Jane Austen Festival í Bath.  Tvímælalaust einn af hápunktum ársins 2010 hjá mér (GK).